Bondamanjak

Mésiézédam, politik wouvè,

Dépi an bon moman-tan, tout koté ou ka pasé an péyi-a ou ka tann moun ka palé bagay politik. Dépi antan Ségo ek Sarko, sa té ja la-blanni. Atjelman, épi zafè dépité-tala, sa vini ankò pli fò.

Loto ka pasé toupatou bò kay moun, ka vréyé pawol pou di moun ba kilès adan sé kandida-a fòk yo ké voté. Laradio kon latélé ka anni plen tet moun épi sa. Sé déba pa isiya, sé « la kanpay élecktoral » pala. Ou ka wouvè jounal-la, sé menm bagay.

Kantapou anlè sé masonn-lan, tout koté ou alé ou ka wè fidji sé kandida-a ka griyen ba’w. E gason, sé o pli griyen, o pli fè makakri.

E di fèt, jik lanné prochenn, pa koté mas oben avril, sé ké an sel kanpay elektoral ki paka fini pis apré eleksion ba dépité sé ké éleksion ba konséyé jénéral. E, mézanmi, tala ké cho, dann.

Pa o Nò-Atlantik ni twa gwo-mòdan. Manscour, mè Trinité-a ki ja dépité, Lordinot, mè Ste Marie-a ki ja fè an won dépité sé tan pasé-a, épi Montplaisir ki konséyé jénéral St Joseph ek ki bien anvi fè an kout dépité.

Pou Nò-Karayib, Almon ki sé mè Schoelcher-a ja la é, dapré sa man ka wè, i pa anvi ladjé tòtòt-la pies toubonnman. Cayol ki sé dézièm patron « Konsey Jénéral » ka wè kò’y « à l’Assemblé Nationale ». I jik aprann mété kravat an kou’y. Conconne sé menm bagay. Tala swef dépité dann. I pa ni asé épi tout lo manda-a i ja ni-an. Pli i ni, pli i lé. Epi i ni Boutrin, ti-kòk lékoloji-a, gason-an vayan mé sa ké rèd ba'y menm.

O Sant, sé la ki ké ni dousin. Mè Foyal-la, Letchimy lé dépayé Edmond-Mariette ki té pran plas Samot-a pou fè dépité. Sé dé sokan-tala ka koubaré tout lèrestan. Sé bek épi zong ka woulé é adan ladjè-tala, yonn pa vo lòt.

Epi o Sid, sé la ki pres pani piès kèsion pou sav kilès ki ké genyen kokangn-lan. Marie-Jeanne téja la, i pa ni lentension kité. Nonm-lan enmen sa. Sé pa Occolier, mè Vauclin-an, ki ké pé fè’y pè. Lè'w sòti Vauclin, pa ni an moun ki konnèt misié. Sel moun ki pé chatriyen’y si’y rivé pran bon balan é i ni pédalé pou'y pédalé, sé Lesueur. Li tou té ja dousiné dépité . 

Pou lèrestan, é ni an patjé, pa ni piès kalté model chans pou yo rivé pasé prèmié ostak-la.